Disorientations: The Political Ecology of “Displacing” Floating Communities from Cambodia's Tonle Sap Lake

Abstract

In this article, we extend a theory of disorientations to reveal how attempts to fix and control both water and people are disrupting once‐fluid relationships between the Tonle Sap Lake and communities who have lived with‐on the lake for generations. Using ethnographic and participatory mapping methods, we examine the socio‐ecological dynamics that preceded and succeeded in the forced relocation of three floating communities in 2018. We argue that communities’ experiences challenge land‐centric and event‐centric understandings of displacement that pathologise fluid lifeways and fail to account for the materiality of water that has shaped floating villages’ multi‐generational relationships with their wetland ecology. We develop the concept of disorientations to illuminate villagers’ experiences of relocation within a collapsing aquatic ecosystem—a collapse catalysed by state efforts to impose fixity on both hydrological flow and community mobility. The lens of disorientations invites displacement debates to consider materialities of place—whether pulsing water or living, shifting soils.

Abstract

អត្ថបទនេះ បង្ហាញអំពី ទ្រឹស្តីថ្មី ដែល យើងហៅថា ការវង្វេង ដែលជាភាសាអង់គ្លេស ថា Disorientations ។ ទ្រឹស្តី ការវង្វេង ឆ្លុះបញ្ចាំង អោយឃើញថា រាល់ ការ បញ្ឈប់ រឺ រំខានមិនអោយ ប្រជាជន ដែលរស់នៅលើបឹងទន្លេសាប ផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅតាមរបបទឹកជំនន់ នឹងបង្ករអោយមានផល់ប៉ះពាល់ យ៉ាងខ្លាំងដល់ ប្រជាជនដែលបានបន្សាំ ការស់នៅបណ្តែតទឺក ជាច្រើនជំនាន់ មក‐ហើយ។ ការស្រាវជ្រាវ នេះ ធ្វើឡើង តាម រយៈវិធីសាស្រ្ត អង្កេតផ្ទាល់ និង ការធ្វើផែនទីដោយមានការចូលរួម ពីប្រជាជន បណ្តែតទឹក ចំនួនបីភូមិ ដែលត្រូវបានណែនាំអោយ ផ្លាស់ទីលំនៅ មកលើ ដី គោកក្នុងឆ្នាំ ២០១៨។ តាម រយៈ បទពិសោធន៏របស់ប្រជាជនដែលត្រូវបានផ្លាស់ទីលំនៅ ក្រុម‐ស្រាវជ្រាវ យើង បានរកឃើញថា ការស្រាវជ្រោវផ្សេងៗ ទៀតដែលវិភាគលើការផ្លាស់ទីរបស់ប្រជាជន មកនៅលើដីគោក មិនអាច ឆ្លុះបញ្ចាំងពីបញ្ហារបស់ប្រជាជន ដែលបានផ្លាស់ទីពី បឹងទន្លេសាបនោះទេ។ ដូចច្នេះហើយ យើងបាន នាំ យកទ្រឹស្តី ការវង្វង នេះដើម្បី ឆ្នុះបញ្ចាំងអំពីផលលំបាក របស់ប្រជាជន នៅបឹងទន្លេសាប ដែលប្រឈមនឹងការខូចខាតប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី ទន្ទឹម នឹង ការ បង្ខំ អោយផ្លាស់ ទីលំ នៅ មកដីគោក។ ទ្រឹស្តី ការវង្វេង នេះ ផងដែរ ចង់ ផ្តល់ អនុសាសន៍ដល់ អ្នក‐ស្រាវជ្រាវ ដែលសិក្សារ ការផ្លាស់ទីលំនៅអោយផ្តោតលើការវិភាគអំពីប្រព័ន្ធ រូបធាតុរបស់ ទីកន្លែង ដែលខ្លួន ស្រាវជ្រាវ ជាឧទារហរណ៏ មិនថា ទឹក រឺ ដីមានការប្រែរប្រួលតាមរបទរបស់វា ។